تحلیل سایتِ « رنگی رنگی»/ مطالعات فضای مجازی
مقدمه
اینترنت میدان مهمی را برای تحقیقات اجتماعی و امتحان نظریه های مربوط به اشاعه تکنولوژی و اثرات رسانه ها را مهیا ساخته است. بخشی از این جاذبه به واسطه قابلیت ادغام شیوه های ارتباطی و صورت محتوای ارتباط است. جاذبه های دیگر مربوط به اثرات و کارکردهای اجتماعی این رسانه و محیط های مختلف آن برای افراد و اجتماعاتِ محل زیست آنها و به ویژه برای جوانان به عنوان پیشگامان نوآوری و مصرف این رسانه جدید میباشند. این تحولات تکنولوژیک علاوه بر گذراندن اوقات فراغت، ذوق، سلیقه و نیاز ارتباطی آنها را نیز تحت تاثیر قرار داده است. «دو فرایند «رسانه ای شدن» و «خانگی شدن» توصیف کننده گذران بخش عمده ای از فراغت جوانان مدرن است. جوانان فراغت خود را بیش از پیش در خلوت سپری میکنند و برای سرگرم شدن به طور فزایندهای به رسانه های جدید متکی هستند.»(فرخ نیا و لطفی، 93:1390)گذران وقت در فضای مجازی این روزها به یکی از بدیهیات زندگی بیشتر انسانهای عصر جدید تبدیل شده است. در بین شبکه های اجتماعی مختلف و صفحه های گوناگون، سایت هایی هستند که فعالیت اصلی آنها کمک به بهبود سبک زندگی مردم است. در کنار همه اتفاقات و وقایعی که دور و اطراف همه ما وجود دارد و آنها را به پدیده‌های مهم و تأثیرگذار زندگی‌مان تبدیل میکنند؛ مسائلی هم در زندگی وجود دارند که شاید نه مهم باشند و نه بود و نبودشان حیاتی، اما از یک خاصیت بزرگ برخوردار هستند؛ اینکه در قالب فعالیت ها و مسائل مختلف و در ابعاد کوچک یا وسیع به حال و هوای آدم‌ها رنگ و رو می‌بخشند و به زندگی‌های روزمره‌شان چاشنی اضافه میکنند تا از حالت یکنواختی و تکراری بودن خارج شوند. بود و نبود یک گلدان روی میز، پختن کیک شکلاتی، یا دوخت و دوز ساده با پارچه‌های دم‌دستیِ داخل خانه و یا طبخ یک غذای ساده برای شام اهالیِ خانه، همه از نوع مواردی است که میتواند به بهبود سبک زندگی کمک کنند. درکنار تمام هیاهو و شلوغی‌های دنیای مجازی سایت‌هایی وجود دارند، که فعالیت آنها دقیقا بر اساس ارائه اینچنین راهکارهایی برای تنوع بخشیدن به سبک زندگی کاربرانشان است که امروزه در بین کاربران ایرانی فضای مجازی از کوچکترین تا بزرگترین شهرها، این دست سایت ها با اقبال زیادی رو به رو شده و تاثیرگذاری چشمگیری در نحوه زیست این کاربران( با استناد به کامنت ها و نظرات کاربران این سایتها) گذاشته است.
طراحی رابط کاربری وبگاه
سایت رنگی رنگی از انواع وبگاههایی است که قصد ارائه نوعی سبکِ زندگی شاد را، با فراهم آوردن اطلاعات گوناگون در عرصههای مختلف زندگی عادی و روزمره دارد. در نگاه اولی که به این سایت خواهیم داشت نوع طراحی و نحوه چینش اطلاعات این سایت و انواع فعالیتهایی که در قالبها و اجزای مختلف ارائه داده است باعث ِ واکنشی مثبت از سوی مخاطب شده و به نحوی اثر و احساسی مثبت را در نگاه اول به کاربر خود القا میکند. با مشاهده مختصری از سایت میتوان متوجه شد که در طراحی این سایت از نشانه و نمادهای بومی استفاده نشده است مگر در لوگو و فونت سه بخش اصلی سایت(رنگی رنگی-فروشگاه-دیوار) که فونتی غیر رسمی و بیشتر شبیه به نوشتار معمول فارسی در کاغذ است. این سایت از نظر جاذبههای بصری میتوان گفت بسیار موفق عمل کرده است چرا که از دو عنصر مهم یعنی تصویر و رنگ استفاده مناسبی کرده است. تمامی بخشها و اجزای مختلف سایت با عکسها و تصاویر جذاب، چشم نواز و کارآمدی همراه شده است به طوری که در بخش فروشگاه خود تمامی محصولاتی که برای فروش به عرضه گذاشته شده، از تمامی جوانب آنها با کیفیت و تعداد بالا عکس برداری شده است به طوری که کاربر با مشاهده تمام عکس ها با اطمینان خاطر بیشتری دست به خرید میزند. در بخش دیگر این سایت که دیوار نام دارد تنها عنصری که بر فضا حکمرانی میکند انواع تصاویر و عکسهایی با جذابیت بصری بالایی هستند. به طور کلی میتوان گفت تمامی متون تصویری وب سایت رنگی رنگی با تمام متون نوشتاری آن متناسب و هماهنگ است . این وبگاه با توجه به نام خودش از رنگهای به شدت متنوع و شاد در تقسیم بندی هر بخش خود نیز استفاده کرده است. طیف رنگهایی که در این سایت به کار رفته ؛ قرمز، نارنجی، زرد، صورتی، سبز، آبی و بنفش است و هر کدام از این رنگها نماینده خصلتهایی چون انرژی، تحرک، خلاقیت، تلاش و تکاپو، تعادل و آرامش میباشند. از رنگ سفید نیز برای پس زمینه و تم اصلی سایت استفاده شده است که باعث تعادل و عدمِ نامنظم و شلوغ نشان دادن سایت شده است. فونتهای به کار رفته در سایت و اندازه آنها با توجه به کارکرد هر بخش به دو صورت متغیر است به این طورت که برای تیترهای مطالب و تقسیم بندی هر بخش یک فونت و اندازه کمی بزرگ، و برای مطالب و متنهای خواندنی و اصلی یک فونت و اندازه کوچکتر به کار رفته است. این سایت با وجود دارا بودن سه بخش اصلی و 30 بخش فرعی از تناسب و یکپارچگی صحیح و مناسبی در طراحی سایت برخوردار است به گونهای که هر بخش با برجستگی، رنگ و آیکون مجزا تقسیم بندی شده است و دسترسی به هر بخش مورد نیاز کاربر به سهولت صورت میگیرد.
محتوا و اطلاعات وبگاه
سایت رنگی رنگی متعلق به ارگان و یا سازمانِ خاص دولتی و خصوصی که در پی اهداف سازمان مذکور و پایبند به خط مشی آنها باشد، نیست. رنگی رنگی سایتی مستقل از ارگانی خاص جهت ارائه راهکارهایی برای بهبود سبک زندگی مردم است. این سایت خود را به نوعی یک مجله آنلاین با دارا بودن تمام ویژگیهای یک مجله فیزیکی میداند که با اسفاده از وجود فضای مجازی و خاصیت لامکان و لا زمان خود میتواند در همه حال و هر مکانی به کاربران خود خدمت رسانی کند. رنگی رنگی خود و هدفشان را به این شکل تشریح کرده است: «این یک مجله با موضوع لایف استایل رنگی هست. سبک زندگی رنگی یک لغت علمی نیست بلکه اسمی است که ما در مورد مجموعهای از علایق و رفتارهای مشترک گذاشته‌ایم. این مجله منبعی از مطالب رنگی هست و به خواننده این امکان رو میده که از بین مطالب متنوع اون رنگ هایی که دوست داره رو برای بهتر کردن زندگیش انتخاب کنه. فرهنگِ رنگی فقط یکی از چیزهای خوب دنیا است. ما مدعی نیستیم بهترین است اما از آن لذت می‌بریم و مسایل مربوط به آن را پوشش می‌دهیم.» با غوری در تمام بخشهای مختلف وبسایت رنگی رنگی باید اذعان داشت که حتی در بخشهای مربوطه از جمله بخش «درباره ما» و «تماس با ما» هیچ اطلاعات روشنی پیرامون زمان احداث سایت و تجدید وضعیت آن ذکر نشده است. سابقه و تارخچه این مجله آنلاین با توجه به اطلاعات شخصی نگارنده، به بیش از سه سال نمیرسد اما با انجامِ تبلیغات صحیح و وسیع در فضای مجازی مانند تلگرام و به خصوص اینستاگرام و بیشتر از طریق فروش و عرضه محصولات فروشگاه خود توانسته است مخاطبان و مصرفکنندگان زیادی را در میان نوجوانان و جوانان خصوصا دختران که مخاطبان اصلی این سایت میباشند،کسب کند. با جست وجوی مختصری در بخشهای مختلف این سایت میتوان دریافت همخوانی مناسبی بین اهداف رنگی نگی و تمامی مطالب و محتویاتی که جهت بهبود و یا تغییر سبک زندگی مخطبان ارائه میدهد، وجود دارد و در بخش های مختلف این سایت که شامل: آرامش، تفریحی، دانایی، سالم و زیبا، شادی، مهربانی، موفقیت و هنرمندی است شاهد تنوع مطالب گوناگون در جهت در تحقق همین اهدافِ «شاد زیستن» میباشیم. عنوان وبگاه «رنگی رنگی» و آدرس آن کاملا با اهداف مورد نظر این سایت تطابق و همخوانی دارد. این سایت از نظر پیوندهای درونی بسیار جامع و کامل است و علاوه بر بخشهایی چون آرامش، تفریحی و ... که در بالا ذکر شد دارای بخش ها و لینکهای درونیِ دیگری مانند: فکت گرافی، معرفی کتاب، تقویم رنگی، بررسی محصول، مصاحبه، آشپزی خلاق و وبگردی میباشد که این بخشها مرجع مناسب و با دسترسی سریع تر برای مطالبی است که در بخش های دیگر ممکن است پراکنده شده باشند و علاوه بر این دارای مطالب جمع آوری شده و مفید و متناسب با عنوان هر بخش از سایتهای دیگر داخل و خارج از کشور است؛ اما این سایت امکان دسترسی کاربرانش را به صورت مجزا به پیوندها و لینکهای بیرونی مربوط به سایتهای دیگر و مرتبط با اهداف و مطالب رنگی رنگی فراهم نساخته است. دسترسی به اطلاعات گذشته سایت و بایگانی مطالب آن در سطح قابل قبولی قرار ندارد چرا که فاقد سیتم سرچ قوی و سرچ بر اساس تاریخ میباشد و کاربر صرفا باید برای دسترسی به هر مطالب بیشتر صفحههای گذشته را انتخاب کند که اینکار با توجه به این که هر صفحه از تعداد کمی مطلب برخوردار است( از نظر طراحی سایت) کاربر مجبور است به صورت مداوم به صفحههای گذشته برگردد و این عمل بعد از مدتی باعث خستگی و کلافگی وی خواهد شد. پیرامون نویسندگان سایت رنگی رنگی اطلاعات چندانی در دسترس نیست. دلیل این امر شاید این باشد که عموما در وبسایتهای سبک زندگی آنچه اهمیت دارد نه اشخاصی که مطالب را مینویسند، بلکه فحوای مطالب و موضوعاتی است که در سایت قرار داده میشوند. در مورد حقوق معنوی و حق کپی رایت به نظر میرسد که این سایت تمام قوانین مربوط به آن را رعایت کرده و هر متن و مطلبی که خارج از حوزه اختصاصی این سایت جمع آوری و یا ترجمه شده است با ذکر منبع آورده است.
ارتباطات و تعامل وبگاه
ارتباط وبگاه رنگی رنگی با کاربر خود فقط به دو صورت است ابتدا ارسال ایمل، این امکان هم فقط به صورت ارسال ایمیل به صورت کلی و با ذکر عنوان و موضوع مورد نظر است و ارسال ایمیل به بخشها و افراد مختلف امکانپذیر نیست.دوم عضو شدن در خبرنامه وب سایت که با ارسال ایمیل شخصی کاربر در باکس مخصوص خبرنامه این عضویت صورت میگیرد و در طول فواصل زمانی متغیر این وبسایت خبرهای مختلفی از مطالب جدید خود در بخشهای موجود در سایت مانند ارسال یک دستور پخت آشپزی و یا از توزیع و فروش محصولات جدیدتر فروشگاه خود اطلاع رسانی میکند و امکان عضویت در این خبرنامه برای همگان امکان پذیر است. کنش متقابل مجازی افراد در این سایت تنها در پایین مطالب و تحت عنوان کامنتها صورت میپذیرد که کاربران با یکدیگر به بحث و یا اظهار نظرات خود میپردازند و نیز در صورت بروز هرگونه سوالی مدیریت وب سایت کمتر از دو روز در همان قسمتِ کامنتها و زیر سوال کاربر به سوال او پاسخ میدهد. قسمت تماس با ما این سایت نیز فعال است و همانطور که گفته شد، افراد با ارسال ایمیل تحت عنوان موضوعی خاص نظر و پیشنهاد و پیام اختصاصی خود را برای ویگاه ارسال میکنند. به صورت کلی میتوان گفت یکی از نقاط ضعف این وب سایت متعلق به همین بخش ارتباطات و تعامل وبگاه هست چرا که به غیر از مواردی که در بالا ذکر شد امکانات دیگری برای کاربران مانند: امکان ارسال اطلاعات برای دیگران، ارائه نقشه وبگاه، فعال بودن بخش سوالات متداول و معرفی بخشهای پربیننده وبگاه، فرم پیشنهادات و انتقادات، فرم شکایات، فهرست موضوعی برای فرم‌ها، مشخص بودن جایگاه مسئولان در وبگاه، نام افراد به همراه سمت، تصویر افراد، بیوگرافی افراد و امکان تماس با آنها وجود ندارد. همچنین با وجود اطلاع دقیق آدرس و نشانی پستی تحریریه و تلفن آن اما امکان مراجعه و دیدار حضوری وجود ندارد. در مورد جامعیت پاسخها، میتوان گفت که تمام پاسخهایی که وب سایت به نظرات و سوالهای کاربران خود چه در ایمیل و چه در کامنتها داده میشود از صحت، درستی و جامعیت بالایی برخوردار است و در کوتاه ترین فرصت ممکن به آنها رسیدگی میشود.
کارپسندی و سهولت کاربری وبگاه
وب سایت رنگی رنگی به طور کلی از تمام مواردی که سرعت و امکان دسترسی به بخشهای مختلف یک سایت را آسان میکند، برخوردار است. در صفحه اول این سایت در سمت چپ و درکنار باکسهای بخشهای مختلف سایت، موتور جستوی این وب سایت قرار دارد که با سرچ هرآن چه که مورد نیاز کاربران است در کوتاه ترین زمان ممکن مطالب مرتبط با عنوان سرچ شدهی کابر را مهیا میکند. اما این موتور جستجو فاقد جستجوی موضوعی و راهنمای جستجو است. درمورد سازگاری و هماهنگ بودن صفحهها، تمام بخشها و قسمتهای مختلف سایت که در بخش طراحی هم گفته شد با عنوان مشخص و رنگ متمایز مانند محبوبترینها، گزیده سردبیر، آشپزی خلاق، مصاحبه و... از همدیگر جدا شده و استفاده هرچه سریعتر و آسانتر را برای کاربر فراهم میکند. علاوه بر این تقسیم بندی برای هر بخش آیکون و تصویر خاصی انتخاب شده است که جاذبه تصویری و هماهنگی با متون نوشتاری را به نمایش میگذارد. سرصفحههای سایت نیز همگی به شکلی روشن و توصیفی انتخاب شدهاند و هیچیک ابهام یا ناخوانایی ندارند. از سوی دیگر طراحی این سرصفحهها نیز در عموم بخشها یکدست به صورت مشکی ( به غیر از 9 سرصفحه ابتدایی سایت که با رنگ سفید و تمهای رنگی میباشند) و خوانا وجود دارد. از دیگر مزایای وب سایت رنگی رنگی که به خوانش سریع و راحتتر آن کمک میکند، باز شدن همه صفحهها، امکان زوم بر صفحات و تصاویر اسکن‌شده، عدم انباشتگی متون، عدم نیاز به بارگذاری برنامه خاص برای مشاهده صفحات وبگاه، عدم استفاده از متون متحرک، عدم استفاده از لینکهای متحرک، عدم وجود پنجره‌های باز شونده خودکار و طولانی نبودن مطالب میباشد. سرعت بارگذاری مطالب نیز متناسب و بالا میباشد و فواصل زمانی به روزرسانی مطالب وب سایت در قسمت رنگی رنگی روزانه، در قسمت فروشگاه پانزده تا سی روز و در قسمت دیوار هر چهل روز صورت میگیرد. از دیگر نقاط مثبت این وب سایت میتوان به عدم وجود پاپ‌آپ‌ها و تبلیغات ناخواسته، عدم وجود تبلیغات بر روی صفحه و عدم استفاده تبلیغاتی از لوگوی رنگی رنگی بر صفحه اصلی یا بخشهای مختلف سایت اشاره کرد. و در آخر میتوان به کوتاه، مختصر و روشن بودن آدرس وبگاه اشاره کرد که به راحتی و در هر زمان با تایپ نامِ رنگی رنگی امکان دسترسی به این سایت وجود دارد.
خدمات و تراکنشهای وبگاه
وبسایت رنگی رنگی همانطور که در مقدمه و هدف کلی سایت اشاره شد به دنبال بهبود سبک زندگی، شاد و بهتر زیستن کاربران خود است و خدماتی که به مخاطبان خود میدهد، ارائه نکات و مطالب مفید کاربردی در زندگی آنهاست. این مطالب در برگیرنده کوچکترین و یا بزرگترین مسائل روزمره انسانهاست به طور مثال: چای شناسی، آشپزی خلاق، مراقبت از زیبایی، اخلاق کاری رنگی، بچههای خوشحال، خوشحال سازی، زندگی شاد، روابط اجتماعی رنگی، خونه زندگی تمیز، زندگی کم هزینه، عکس های رنگی و ... از جمله مواردی است که در قالب آنها راهکارهای فراوانی برای رسیدن به هدف وبسایت که خوب و شاد زیستن کاربران آن میباشد ارائه شده است. در قسمت فروشگاه این سایت نیز شاهد فروش لوازمی چون انواع دفتر، اسکرپ بوک، انواع تقویم، دفتر برنامهریزی، دفترهای رنگ آمیزی بزرگسال ، استیکرهای کیبورد لپ تاپ، انواع بوک مارک و پک جسب رنگی میباشیم که تمامی این محصولات، از نوعی طراحی ویژه که مختص وبسایت رنگی رنگی است بهره مندند که دقیقا در جهت هدف این سایت که به دنبال رنگ بخشیدن به زندگی هیجان، نشاط و تنوع در آن است، ساخته شدهاند و این کار باعث متمایز ساختن محصولات رنگی رنگی از دیگر محصولات موجود در بازار میباشد. در این بخش نیز باکسی وجود دارد، جهت ساخت صفحه شخصیِ مخصوص کاربران و داشتن سبد خرید که پس از خرید اینترنتی ازطریق تراکنشهای مستفیم بانکی سفارش شما ثبت و رسید آن به شما ایمیل خواهد شد و کمتر از یک هفته از طریق پیک، این محصولات با همان کیفیت نشان داده شده در سایت برای شما ارسال میشود.
نتیجه
وب سایت رنگی رنگی در مجموع به عنوان یک وب سایت ارائه دهنده شیوههای نوین سبک زندگی نمره قابل قبولی میگیرد. این وب سایت اگرچه همچون بسیاری از سایتهای اینچنینی نقصانهای کوچکی در ارائه خدمات و اطلاعات دارد، اما نسبت به همان سایتها میتوان گفت بسیار موفقتر عمل کرده است. از تفاوتهای بارز این سایت با دیگر وبسایتهای سبک زندگی میتوان به طراحی متفاوت و جذاب، طبقه بندی منظم هر بخش، عدم شلوغی و پراکندگی مطالب، عدم استفاده از تبلیغات، کاربرد تصاویر جذاب، به کار بردن رنگهای متنوع و شاد، داشتن خبرنامه، ارائه محصولات و لوازمالتحریرهای خاص و در نهایت ارائه مطالب مفید با چهارچوب و شیوهای نوین در بیان آن اشاره کرد که در نهایت باعث موفقیت و شهرت آن در فضای مجازی و در بین کاربران جوان شده است.
منابع
فرخنیا،رحیم و لطفی،اعظم، بررسی تاثیرفضای مجازی اینترنت بر مدگرایی، بهار 1390،شماره 22 علمی پزوهشی
